Ostatnio wszyscy podróżnicy szukający niezapomnianych wrażeń oraz fascynujących widoków planują podróż, pakują plecaki i sprawdzają loty na Islandię. A to wszystko za sprawą erupcji wulkanu Fagradalsfjall na półwyspie Reykjanes!
Wulkany to jedne z najbardziej fascynujących i tajemniczych miejsc na Ziemi. Mogą być bardzo niebezpieczne, ale także bardzo piękne. Na świecie jest około 1500 czynnych wulkanów. Najwięcej z nich znajduje się w pasie otaczającym Ocean Spokojny, zwanym Pierścieniem Ognia. W tym tekście skupimy się jednak na wulkanach w Europie, a dokładniej na Islandii.
Ale zacznijmy od początku. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, skąd pochodzi nazwa wulkan? Pochodzi ono od rzymskiego boga ognia, czyli Vulcanus’a (łac. Volcānus)! Jego symbolem jest zwykle młot kowalski, a jego greckim odpowiednikiem jest Hefajstos.
Islandia to kraj wulkanów. Stanowią ważną częścią krajobrazu i gospodarki. Oprócz napędzania przemysłu turystycznego, lawa jest wykorzystywana do produkcji materiałów budowlanych, popiół wulkaniczny w rolnictwie, a woda geotermalna do celów energetycznych i rekreacyjnych, tworząc tzw. gorące źródła. Najbardziej znanym uzdrowiskiem geotermalnym jest Błękitna Laguna (ang. Blue Lagoon) na półwyspie Reykjanes, który odwiedzamy podczas naszej wycieczki.
Wulkany w tej części świata powstają w wyniku ruchu płyt tektonicznych: płyty euroazjatyckiej i płyty północnoamerykańskiej. Płyty te poruszają się, a w miejscu ich styku powstaje rozerwanie w skorupie ziemskiej. Dochodzi wtedy do wypływu magmy na powierzchnię ziemi. Lawa z wulkanu może osiągnąć temperaturę aż 1250°C! Im gorętsza i rzadsza lawa, tym dalej będzie płynąć. Kiedy przestaje płynąć, twardnieje w skałę zwaną skałą magmową. Co ciekawe, kamień wulkaniczny jest jedyną skałą na świecie, która może unosić się w wodzie!
Na Islandii znajduje się około 130 wulkanów, a 30 z nich jest czynnych. To sprawia, że Islandia jest krajem z największą liczbą aktywnych wulkanów w Europie. Najbardziej aktywny jest wulkan Hekla. Wybuchał ponad 20 razy w ciągu ostatnich 1000 lat, a jego ostatni wybuch miał miejsce w 2000 roku. Inny aktywny wulkan, Eyjafjallajökull, wybuchł w 2010 roku, powodując poważne zakłócenia w ruchu lotniczym w Europie. Wybuchy wulkanów mogą być przyczyną problemów - to w końcu żywioł w najprawdziwszym wydaniu. Ale jednocześnie zobaczenie czegoś takiego na własne oczy, to niepowtarzalne doświadczenie! Przestrzegając zaleceń lokalnych władz, warto pozwolić sobie na przeżycie tego chociaż raz w życiu. Dreszczyk emocji oraz niesamowity widok, według nas, na długo pozostają w pamięci!
Wulkany znajdują się nie tylko na powierzchni Ziemi. Na dnie oceanu znajduje się o wiele więcej wulkanów niż na lądzie, w rzeczywistości aż ¾ wszystkich wulkanów znajduje się pod wodą! Wiąże się z tym pewne zjawisko, szczególnie popularne na Islandii. Jego nazwa to Jökulhlaup. Jest to termin pochodzący z języka islandzkiego i oznacza powódź glacjalną, czyli nagłe wypuszczenie wody spod lodowca. Podczas erupcji wulkanu jest wytwarzanie ciepło, które ogrzewa pokrywę lodowcową powodując jej topnienie. Zgromadzona woda w kraterze po znalezieniu ujścia przełamuje brzeg kaldery i powoduje nagły wylew, określany jako krótka ale intensywna powódź. Islandia, ze względu na swoje liczne lodowce i aktywność wulkaniczną, jest podatna na występowanie tego zjawiska. Monitorowanie tych zmian jest kluczowe dla zrozumienia procesów geologicznych na wyspie.
Zaplanuj swoją podróż do Islandii z nami, abyś mógł w bezpieczny sposób odkrywać magię wulkanów!
Przeczytaj także o Wulkanie Teide na Teneryfie!