CENTRUM INFORMACJI
Masz pytania? Zadzwoń
+48 573 504 170Laos, kraj bez dostępu do morza w Azji Południowo-Wschodniej, obfituje w historię, kulturę i naturalne piękno. W tym poście przybliżymy historię tego kraju, tak abyś mógł/mogła lepiej zrozumieć jego kulturę.
Laos, oficjalnie Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna, leży w Azji Południowo-Wschodniej i graniczy z 5 krajami - od północy z Chinami, od wschodu z Wietnamem, od południa z Kambodżą i Tajlandią, a od zachodu z Mjanmą. Stolicą kraju jest Wientian.
Nie jest turystycznym miejscem - głównie dominują tu małe miasteczka, a w sklepach nie zaznamy wielkich supermarketów. Natomiast to, czego na pewno tutaj będziemy mogli doświadczyć to piękno natury. Przyroda w Laosie zdecydowanie rozpieszcza. Nietknięta ludzką ręką natura, w tym wodospady, dżungle, góry, lasy i rzeki to tylko część tego, czego możesz się tu spodziewać. Nikt się nie spieszy, a to tylko dodaje uroku temu miejscu i pozwala na jeszcze lepszy relaks.
W języku lokalnym Laos brzmi Lane Xang, co tłumaczy się na "Kraj Miliona Słoni". A skąd to się wzięło? W XIV wieku król laotański nazwał tak kraj, gdy podczas podróży w okolicy Luang Prabang zaobserwował ogromne stada dzikich słoni. Niestety dzisiaj nie doświadczymy już tak wielkich wolno żyjących stad tych niezwykłych zwierząt. To wszystko za sprawą kłusowników i nielegalnego handlu kością słoniową. Innym powodem jest to, że w wyniku bombardowań podczas wojny wietnamskiej, słonie po prostu uciekły.
Początki Laosu datuje się na VII w. p.n.e., kiedy to jego tereny były zamieszkiwane przez napływającą z południowych Chin ludność. Trwało to do I wieku p.n.e. Ówcześni Laotańczycy zajmowali się głównie zbieractwem i myślistwem, a wraz z rozwojem rolnictwa w okolicach środkowej części Mekongu, zaczęły powstawać niezależne księstwa laotańskie - Sikhottabong i Candapuri (obecne Wientian).
Laos od najdawniejszych czasów był celem ekspansji ze strony sąsiednich krajów. Już w II w. n.e. południowa część Laosu była pod wpływem hinduistycznego imperium Czampa, natomiast środkową częścią kraju władał Funan. Później, w VII i VII wieku Laos znalazł się pod wpływem mońskiego królestwa Dwarawati i właśnie wtedy zaczęto praktykować tutaj buddyzm. W IX wieku, za panowania Indrawarmana I, imperium khmerskie rozszerzyło swoje wpływy na obszary górnego biegu Mekongu, w tym Muang Swa. W 1253 roku Mongołowie, po zniszczeniu królestwa Nanchao, zaczęli odgrywać kluczową rolę również na terenach środkowej doliny Mekongu, podporządkowując Muang Swa jako lenno mongolskiej prowincji Yunnan. Pod koniec XIII i na początku XIV wieku w Muang Swa miała miejsce seria przewrotów i wewnętrznych walk wśród członków panującej dynastii.
W 1335 roku Fa Ngum, jeden z wygnanych pretendentów do tronu, znalazł schronienie na dworze khmerskiego władcy Dżajawarmana Parameswary i poślubił jego córkę. Wkrótce potem, dowodząc wojskami khmerskimi, w 1349 roku zdobył Muang Swa. Na jego ruinach ustanowił zjednoczone królestwo Lang Czang. Dynastia Fa Nguma rządziła Muang Swa przez prawie 600 lat. Mimo że Lang Czang stało się regionalną potęgą, nigdy nie zdołało całkowicie opanować górskich terenów kraju.
Królestwo Lan Xang zostało założone w 1353 roku przez księcia Fa Ngum, który z pomocą Khmerów podbił wiele lokalnych księstw w dorzeczu Mekongu. Fa Ngum, wygnany przez ojca z Imperium Khmerów, zdobył Vientiane i uczynił buddyzm theravada religią państwową. Jego rządy przyczyniły się do rozwoju kultury i handlu, a Lan Xang stało się jednym z najważniejszych królestw w Azji Południowo-Wschodniej. Po śmierci Fa Nguma w 1373 roku, jego syn Oun Heuan (znany jako Samsenethai) kontynuował rozwój królestwa. Jednak po jego śmierci w 1421 roku Lan Xang zaczęło popadać w chaos, co doprowadziło do okresu wewnętrznych konfliktów. W 1520 roku król Photisarath przeniósł stolicę z Luang Prabang do Vientiane, aby uniknąć inwazji birmańskiej. Jego następca, Setthathirath, zbudował stupę That Luang, która stała się symbolem Laosu.
Po długiej wojnie domowej, w 1637 roku na tron wstąpił Suligna Vongsa, którego 57-letnie panowanie, uznawane za złoty okres w historii Laosu, charakteryzowało się ekspansją terytorialną i rozwojem gospodarczym. Po jego śmierci, w wyniku rywalizacji o władzę, królestwo Lang Czang rozpadło się na trzy odrębne ośrodki: Luang Prabang, Vientiane i Czampassak. Liczne interwencje ze strony Birmy i Syjamu spowodowały ogromne zniszczenia w regionie. Pod koniec XVIII wieku Wientian stało się wasalem Syjamu, a po nieudanym powstaniu pod wodzą Chao Anou przeciwko syjamskiej dominacji, miasto zostało prawie całkowicie zniszczone. Syjam również zaczął wywierać coraz większy wpływ na Luang Prabang.
W 1884 roku Francja nałożyła protektorat na wietnamski Annam, a trzy lata później francuski konsul zaproponował królowi Luang Prabang objęcie protektoratu nad jego królestwem. Po przyjęciu przez Bangkok ultimatum, Syjam uznał prawa Francji do terenów na wschodnim brzegu Mekongu, a także do części prowincji Luang Prabang i Czampassak. Królestwo Luang Prabang zostało podporządkowane administracji generalnego gubernatora Indochin w Hanoi, a bieżącymi sprawami królestwa zajmowała się czteroosobowa rada pod przewodnictwem wicekróla. W 1940 roku, po wybuchu II wojny światowej, rząd Vichy podpisał pakt Matsuoka–Henry, który pozwalał Japonii na korzystanie z baz wojskowych w Indochinach, zachowując jednocześnie francuską administrację kolonialną.
Po kapitulacji Japonii, Francja podjęła próbę odzyskania kontroli nad swoimi koloniami w Indochinach. Paryż odmówił uznania niepodległości Laosu, ogłoszonej w październiku 1945 roku przez premiera królewskiego rządu, a później rządu utworzonego przez ruch Lao Issara. W odpowiedzi Francja wysłała wojska, aby przywrócić swoje wpływy. W 1949 roku Laos uzyskał autonomię w ramach Unii Francuskiej, co spowodowało rozłam w Lao Issara. Książę Souvanna Phouma, jeden z liderów ruchu, objął stanowisko premiera rządu królewskiego. Natomiast książę Phetsarath, były premier, udał się na emigrację do Tajlandii wraz z częścią swoich zwolenników.
W tym czasie w kraju walkę o pełną niezależność kontynuował Neo Lao Issara (Front Wolnego Laosu), zbliżony ideologicznie do Komunistycznej Partii Indochin. Z pomocą Viet Minhu siły zbrojne Pathet Lao zdobyły kontrolę nad znaczącymi obszarami kraju. W 1953 roku, pod presją Stanów Zjednoczonych oraz wewnętrznych napięć, Francja formalnie uznała niepodległość Laosu, co zostało potwierdzone na konferencji genewskiej w 1954 roku.
W latach 1964–1973 Stany Zjednoczone przeprowadzały tajne operacje militarne przeciwko laotańskim komunistom oraz siłom Wietnamu Północnego, które korzystały z Laosu do transportu zaopatrzenia przez tzw. Szlak Ho Chi Minha. Amerykańskie bombardowania doprowadziły do pogłębienia konfliktu. Po wycofaniu się USA z Indochin w 1973 roku, prawicowy rząd w Wientianie został zastąpiony przez koalicję neutralistów i Pathet Lao. W 1975 roku Pathet Lao przejął pełną kontrolę nad krajem, zmuszając króla Sisavang Vatthana do abdykacji i proklamując Laotańską Republikę Ludowo-Demokratyczną, z Souphanouvongiem jako prezydentem. Laos podporządkował swoją politykę interesom Wietnamu, z którym utrzymywał tzw. specjalne stosunki. W obliczu kryzysu gospodarczego, na V kongresie partii w marcu 1991 zdecydowano o konieczności reform, w tym legalizacji prywatnej przedsiębiorczości i wspierania inwestycji zagranicznych. W 1997 Laos przystąpił do ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej), a w 2013 został członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO).
Dziś Laos pozostaje jednym z niewielu otwarcie komunistycznych państw na świecie. Mimo postępów w rozwoju gospodarczym, kraj nadal zmaga się z ubóstwem i zależnością od pomocy zagranicznej. Większość Laotańczyków mieszka na obszarach wiejskich, a około 80% populacji pracuje w rolnictwie.
Laos to fascynujący cel podróży oferujący unikalne połączenie historii, kultury i naturalnego piękna, a razem z nami możesz odwiedzić Laos i Kambodżę podczas jednej wyprawy!
Dołącz do naszej społeczności, a co tydzień otrzymasz od nas darmową dawkę wiedzy dla prawdziwych obieżyświatów i informacje o nowych wyprawach!
